Η έννοια της αποδοχής του παιδιού

Όλοι οι γονείς κάνουν τα ίδια περίπου όνειρα για τα παιδιά τους. Το κοινό σημείο όλων των ονείρων είναι ότι τα παιδιά καταλήγουν κάποια στιγμή να εκπληρώσουν τις προσδοκίες των γονιών τους για επιτυχία.

Ως ένα βαθμό, όλοι οι γονείς μεταβιβάζουν αυτά τα όνειρα στα παιδιά τους με τη μορφή προσδοκιών. Πολλοί γονείς μάλιστα, πιστεύουν ότι η μεταβίβαση αυτής της αίσθησης των μεγάλων προσδοκιών που έχουν για τα παιδιά τους, αποτελεί έναν τρόπο να τους ενσταλάξουν την αυτοπεποίθηση, την αυτοεκτίμηση & την ικανότητα να κρίνουν τις ικανότητες και την αξία τους.

Ωστόσο, οι υπερβολικά υψηλές προσδοκίες μπορεί να αποβούν εξουθενωτικές για τα παιδιά και σε μερικές περιπτώσεις τόσο καταστροφικές, όσο εάν τους λέγαμε ευθέως ότι οι επιδόσεις τους δεν είναι καλές. Η αποδοχή του παιδιού περιορίζει τις εξωπραγματικές προσδοκίες των γονιών και βάζει στόχους για μια επιτυχημένη ζωή.

Το κλειδί είναι η ισορροπία!

Οι προσδοκίες διακρίνονται σε δύο βασικές κατηγορίες, τη συμπεριφορά και τα επιτεύγματα.

Στην πρώτη κατηγορία, τη «Συμπεριφορά», ανήκουν τα διάφορα στοιχεία του χαρακτήρα που οι γονείς επιθυμούν να καλλιεργήσουν ή να αναπτύξουν στα παιδιά τους.

Τα «Επιτεύγματα» και οι επιδόσεις είναι συνήθως, είτε ακαδημαϊκά, είτε άλλου είδους δραστηριότητες, όπως ο αθλητισμός, οι τέχνες κ.λπ .

Η επίγνωση του τι αναμένουμε από ένα παιδί σε κάθε δεδομένη ηλικία, αποτελεί μια καλή αρχή για τη δημιουργία μαζικών προσδοκιών. Οι γονείς πρέπει να γίνουμε αναλυτές. Θα πρέπει να εντοπίσουμε το ιδιαίτερο χάρισμα που έχει το κάθε παιδί και να δημιουργούμε ένα περιβάλλον που θα ενθαρρύνει την επίγνωση και καλλιέργειά του. Κατ’ αυτό τον τρόπο μπορούμε να έχουμε προσδοκίες για το παιδί επειδή γνωρίζουμε ότι έχει συγκεκριμένα ιδιαίτερα χαρίσματα και τα έχουμε ενθαρρύνει με τον τρόπο μας.

Οι γονείς είναι ανάγκη να σκεφτούν τι είναι αυτό που επιθυμούν πραγματικά για τα παιδιά τους, και κατά πόσο ο τρόπος που διατηρούν αυτές τις προσδοκίες θα βοηθήσει τα παιδιά να πραγματοποιήσουν τους στόχους τους. Η δημιουργία υψηλών προσδοκιών για τα παιδιά τους είναι ένας τρόπος με τον οποίο πολλοί γονείς πιστεύουν ότι βοηθούν τα παιδιά τους να φτάσουν στους στόχους που έθεσαν. Αλλά εάν τα παιδιά πιεστούν να αποδώσουν σε επίπεδα για τα οποία ακόμα δεν είναι έτοιμα, το αποτέλεσμα θα είναι ακριβώς το αντίθετο από αυτό που επιθυμούν οι γονείς. 

Αντί τα παιδιά να αποκτήσουν αυτοπεποίθηση, ενδέχεται να αρχίσουν να φοβούνται την ανάληψη υπευθυνοτήτων και άλλων εργασιών, άρα αποθαρρύνονται. 

Αντί να νιώθουν περήφανα για τις επιδόσεις τους, ενδέχεται να αρχίσουν να αισθάνονται τον εαυτό τους ως αιτία διαρκών απογοητεύσεων εξαιτίας των γονιών τους.

Θα πρέπει επομένως, να έχουμε λογικές απαιτήσεις από τα παιδιά μας.  Ας θέσουμε στα παιδιά μας στόχους που να απέχουν λίγο μόλις, από το ανώτατο όριο επίδοσης που μπορούν να επιτύχουν. Ας συμπεριφερθούμε σαν να έχουμε απέναντί μας έναν αρχάριο. Ας μην έχουμε εξαρχής μεγάλες απαιτήσεις από το παιδί μας. Το σημαντικότερο απ’ όλα είναι να καλλιεργήσουμε την αγάπη για τη μάθηση. Επίσης, τα παιδιά θα πρέπει να μεγαλώνουν με ένα εσώτερο αίσθημα επιτυχίας που να τα κάνει να νιώθουν ασφάλεια και αποδοχή. Χρειάζονται να τους προσφέρουμε θετική ενθάρρυνση γι’αυτά που μπορούν να κάνουν, εάν όχι γι’αυτά που εμείς θα θέλαμε ή νομίζουμε ότι μπορούν να καταφέρουν.

Ας πάρουμε τα πράγματα όπως έχουν. Ζούμε σε μια εποχή που η επιτυχία κρίνεται με βάση τα οικονομικά δεδομένα, ενώ οι πιο απαραίτητες δεξιότητες για την επιτυχία δεν είναι οι ακαδημαϊκές. Τα εξυπνότερα παιδιά είναι εκείνα που πιο συχνά αποκαρδιώνονται με το πρώτο κρούσμα αποτυχίας. Εκείνο που οι γονείς κρίνεται απαραίτητο να διδάξουν στα παιδιά τους, είναι πως να διαπραγματεύονται τη ζωή. Αυτά είναι τα «μαθήματα» και όχι μόνο. Οι ακαδημαϊκές γνώσεις ή οι άλλες δραστηριότητες, αποτελούν αρετές που, όπως η εργατικότητα, η επιμονή και η υπευθυνότητα, θα φέρουν τα μέγιστα και τα καλύτερα αποτελέσματα στη ζωή τους.

Οι γονείς θα πρέπει να θυμούνται ότι η φροντίδα τους για να αποκτήσουν τα παιδιά τους αυτές τις δεξιότητες κρίνεται σημαντικότερη μακροπρόθεσμα, απ’ότι οι υψηλές ακαδημαϊκές επιδόσεις.

Τέσσερις σημαντικές λέξεις:

Αποδοχή, παραδοχή, σεβασμός & συναισθηματική ανεξαρτησία!

Το τετράπτυχο του κάθε γονιού συνοψίζεται στις τέσσερις απλές αλλά πολύ σημαντικές λέξεις που αναφέρουμε παραπάνω, τις οποίες όλοι γνωρίζουμε, όλοι χρησιμοποιούμε αλλά τείνουμε να ξεχνάμε όταν απευθυνόμαστε στα βλαστάρια μας!

Εάν λοιπόν θέλουμε επιτυχημένα παιδιά, τότε αυτά χρειάζονται συνειδητοποιημένους γονείς!

Της Τένιας Μακρή, Ψυχολόγος, Συγγραφέας & Οικογενειακή σύμβουλος. www.teniamakri.gr