Αγόρια και κούκλες: Συμβιβάζονται;

«Το αγοράκι μου είναι δύο χρονών και παίζει με κούκλες. Είμαστε πολύ αναστατωμένοι. Έχει κάποιο πρόβλημα;». Εάν έχετε κι εσείς παρόμοιες αγωνίες, διαβάστε το άρθρο μας και... ηρεμήστε!
Οι κούκλες κατέχουν εξέχουσα θέση στην «παλέτα» των παιδικών παιχνιδιών. Για ποιο λόγο; Ακριβώς επειδή είναι ομοιώματα του κόσμου των ενηλίκων, απ’ όπου τα παιδιά αντλούν τα περισσότερα παραδείγματα προς μίμηση. Μέσα από τις κούκλες τα παιδιά εξερευνούν τις ανθρώπινες σχέσεις και τους ρόλους, αφού τις χρησιμοποιούν για να αναπαραστήσουν τη μαμά, τον μπαμπά, τους φίλους κ.τ.λ.
Οι αναπτυξιολόγοι επισημαίνουν ότι οι κούκλες είναι ένα εξαιρετικό ερέθισμα για να κάνει το παιδί διάλογο, να κοινωνικοποιηθεί αλλά και να αναπτύξει τη φαντασία του. Μάλιστα οι κούκλες γίνονται συχνά οι καλύτεροι φίλοι των παιδιών, αφού τα συνοδεύουν παντού, ακούνε τα πάντα και φυσικά παίζουν όλους τους ρόλους που εκείνα θέλουν.
Αφού, λοιπόν, οι κούκλες είναι τόσο σημαντικές στην αναπτυξιακή διαδικασία ενός παιδιού, γιατί οι γονείς αγοριών πανικοβάλλονται όταν δουν το παιδί τους στην τρυφερή ηλικία των 2 ή 3 ετών να παίζει με κούκλες; Ο πανικός οφείλεται στο γεγονός ότι οι γονείς δεν είναι σωστά ενημερωμένοι για το πότε αρχίζει το παιδί να διαμορφώνει την αίσθηση της ταυτότητάς του αλλά και διότι υπάρχει ένα βαθιά ριζωμένο στερεότυπο που χωρίζει τα παιχνίδια σε αγορίστικα και κοριτσίστικα.
ΠΑΙΔΙΑ και ΦΥΛΟ
Στην ηλικία των δύο ετών τα περισσότερα παιδιά είναι σε θέση να χρησιμοποιούν σωστά λέξεις όπως «μαμά», «μπαμπάς», «αγόρι», «κορίτσι» και μπορούν να κατατάξουν τους ανθρώπους στην κατηγορία «άνδρας» ή «γυναίκα». Ωστόσο το ότι ένα 2χρονο παιδί μπορεί να ταξινομεί σωστά εικόνες αγοριών και κοριτσιών δεν σημαίνει απαραίτητα πως κατανοεί τι είναι ακριβώς το καθένα , κι αυτό γιατί στην ηλικία αυτή δεν συνειδητοποιεί ότι το φύλο είναι ένα σταθερό και μόνιμο στοιχείο της ταυτότητας, έχει δηλαδή την εντύπωση πως το φύλο μπορεί να αλλάξει. Τη σταθερότητα του φύλου την αντιλαμβάνεται στην ηλικία των 4,5 με 5 ετών.
Στην τρυφερή ηλικία των 2 ετών δεν υπάρχει νόημα να γίνεται διαχωρισμός φύλου στα παιχνίδια!
ΓΙΑΤΙ ΤΑ ΑΓΟΡΙΑ ΠΑΙΖΟΥΝ ΜΕ ΚΟΥΚΛΕΣ;
Τα αγοράκια στην τρυφερή ηλικία των 2 και 3 ετών παίζουν με κούκλες επειδή απλούστατα έτσι δείχνουν να μιμούνται τους ενήλικες. Με άλλα λόγια θαυμάζουν τη μαμά και τον μπαμπά και προσπαθούν να τους μοιάσουν. Έτσι μιμούνται τη μαμά που βάζει το μωρό για ύπνο ή τον μπαμπά που διαβάζει παραμύθια. Σε κάποιες περιπτώσεις, ακόμη και μέχρι την ηλικία των 6 ετών, τα παιδιά έχουν την τάση να προτιμούν ρούχα και παιχνίδια του αντίθετου φύλου. Συνήθως αυτό είναι φυσιολογικός πειραματισμός που τα βοηθά να κατανοήσουν το φύλο τους και το φύλο των άλλων.
Το παιχνίδι ενός δίχρονου αγοριού με κούκλες είναι αθώο για έναν λόγο ακόμη: το παιδί μπορεί να γνωρίζει ότι πλένει τα μαλλιά της κούκλας, ότι βάζει για ύπνο την κούκλα κ.ο.κ., όμως πριν την ηλικία των 3 ετών δεν μπορεί να προσποιηθεί ότι η κούκλα του είναι αγόρι ή κορίτσι γιατί απλώς δεν μπορεί να κάνει το διαχωρισμό.
ΠΩΣ ΝΑ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΤΕ…
Η διαδικασία δημιουργίας ταυτότητας φύλου είναι απαραίτητη για τη συναισθηματική και κοινωνική ανάπτυξη του παιδιού, επομένως το να ακολουθούν τα παιδιά με έντονο τρόπο τα πρότυπα συμπεριφοράς του φύλου τους μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες για την ενήλικη ζωή τους. Έτσι, αγόρια που πιστεύουν πως οι άντρες δεν κλαίνε, αργότερα δυσκολεύονται να εκφράσουν τα συναισθήματά τους, μπορεί να παρουσιάσουν ελλείψεις στις κοινωνικές τους σχέσεις και ως γονείς να νιώθουν αμήχανοι στο να κρατήσουν αγκαλιά το παιδί τους, να του φερθούν τρυφερά ή ακόμη και να εμπλακούν ενεργά στην ανατροφή του.
Να, τι πρέπει να έχετε υπόψη σας:
- Εφαρμόστε μια ισορροπημένη διαπαιδαγώγηση όσον αφορά στη διάκριση αγορίστικων και κοριτσίστικων παιχνιδιών.
- Ακόμη κι αν δυσκολεύεστε να δεχτείτε ότι μέχρι και τα 5 ένα αγοράκι μπορεί να παίζει με κούκλες χωρίς να θεωρείται προβληματικό, ο καλύτερος τρόπος να χειριστείτε το ζήτημα είναι πάνω απ’ όλα να μην τραβήξετε την προσοχή του παιδιού σε αυτό συγκεκριμένα.
- Το να το τιμωρήσετε, να του φωνάξετε ή να του απαγορεύσετε το παιχνίδι είναι πιθανόν να φέρει τα αντίθετα από τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
- Ούτως ή άλλως μόλις το παιδί πάει στο σχολείο τα ενδιαφέροντά του αλλάζουν, επομένως από μόνο του θα σταματήσει να πειραματίζεται με κούκλες και θα ασχοληθεί με άλλα πράγματα.
ΠΟΤΕ ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑ;
Το παιχνίδι του αγοριού με τις κούκλες θα πρέπει να προβληματίσει πραγματικά το γονιό μόνο υπό κάποιες προϋποθέσεις, που θα κρούσουν τον κώδωνα ότι το παιδί αντιμετωπίζει κάποιο ζήτημα με το φύλο του. Και πάλι οφείλετε να είστε επιφυλακτικοί στο να εξάγετε βιαστικά συμπεράσματα.
Ποιες είναι αυτές;
- Το παιδί δεν αναγνωρίζει το φύλο του στην ηλικία των 3 ετών.
- Το παιδί διαρκώς λέει ότι προτιμά να ανήκει στο αντίθετο φύλο.
- Το παιδί μιλάει υποτιμητικά για το φύλο του ή το αρνείται.
- Το παιδί έχει την πεποίθηση ότι μεγαλώνοντας θα αναπτύξει τα ανατομικά χαρακτηριστικά του αντίθετου φύλου.
Ακόμη και όταν υπάρχουν αυτές οι ενδείξεις, οι γονείς χρειάζεται να είναι πολύ προσεκτικοί στον τρόπο που θα χειριστούν το ζήτημα, καθώς κάθε σπασμωδική αντίδραση μπορεί να ψυχικά το παιδί ή να το μπερδέψει ακόμη περισσότερο. Μια επίσκεψη σε έναν ειδικό ψυχολόγο θα βοηθήσει τους γονείς να ξεδιαλύνουν την κατάσταση και να τη χειριστούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.