Σίδηρος στα παιδιά!

Η ισορροπημένη διατροφή είναι καθοριστικός παράγοντας για τη σωστή νοητική αλλά και σωματική ανάπτυξη των παιδιών! Συγκεκριμένα, ο σίδηρος διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην υγεία ενός παιδιού από το 1ο έτος της ζωής του, όπου λόγω της ταχείας σωματικής και διανοητικής του ανάπτυξης έχει αυξημένες ανάγκες στο εν λόγω ιχνοστοιχείο.

Πόσο σίδηρο χρειάζονται τα παιδιά;

Η ποσότητα πρόσληψης του σιδήρου μέχρι 10 ετών κατά μέσο όρο χρειάζεται να φτάνει τα 10 χιλιοστόγραμμα. Παρόλα αυτά δεν μπορούμε να το πούμε με σιγουριά, διότι η ανάγκη σιδήρου διαφέρει από παιδί σε παιδί, καθώς καθορίζεται από την ηλικία του, το φύλο, τη γενικότερη κατάσταση της υγείας του, τις ανάγκες του κ.λπ.

Για το λόγο αυτόν η πιο έγκυρη συμβουλή θα είναι αυτή του παιδιάτρου σας, ο οποίος, αφού εξετάσει το μικρό σας, θα είναι σε θέση να σας υποδείξει τι χρειάζεται να κάνετε.

Ποια είναι η δράση του σιδήρου;

Ο σίδηρος είναι ένα σημαντικό για τον οργανισμό ιχνοστοιχείο, το οποίο έχει τρεις δράσεις:

1. Mεταφέρει και αποθηκεύει το οξυγόνο από τους πνεύμονες σε όλο τον οργανισμό.
2. Eμπλέκεται σε ένα σύνολο μεταβολικών αντιδράσεων του σώματος.
3. Eίναι απαραίτητος για τη σύνθεση πολλών πρωτεϊνών, ορμονών και νευροδιαβιβαστών.

Παρενέργειες έλλειψης σιδήρου

Όταν υπάρχει μειωμένος σίδηρος στον οργανισμό, αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μη γίνεται σωστά η μεταφορά του οξυγόνου από τους πνεύμονες στους ιστούς και τα όργανα του σώματος. Ως εκ τούτου:

• Επηρεάζεται η σωματική και η πνευματική ανάπτυξη του παιδιού, καθώς και η συμπεριφορά του.
• Το παιδί μπορεί να αισθάνεται κουρασμένο ή αδύναμο, να είναι χλωμό ή και να αισθάνεται υπνηλία και απάθεια. Ακόμη, οι σχολικές επιδόσεις σε παιδιά με μειωμένο σίδηρο είναι πεσμένες και συνοδεύονται από την έλλειψη συγκέντρωσης. Η εξασθένηση του ανοσοποιητικού συστήματος μπορεί να οδηγήσει σε διάφορες λοιμώξεις.
• Σε πιο σπάνιες περιπτώσεις, κάποια παιδιά παρουσιάζουν αυξημένη όρεξη για γλυκά, με συνέπεια να υπάρχει κίνδυνος για παχυσαρκία. Αυτό συμβαίνει γιατί δεν γίνεται επαρκής μεταφορά οξυγόνου στον εγκέφαλο, λόγω έλλειψης σιδήρου, με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι απαιτήσεις του για υδατάνθρακες.
• Δύο συνήθεις παρενέργειες της έλλειψης σιδήρου είναι η σιδηροπενία και η σιδηροπενική αναιμία, οι οποίες εντοπίζονται μέσω μικροβιολογικών εξετάσεων, όπου παρουσιάζονται χαμηλές οι τιμές της αιμοσφαιρίνης, του αιματοκρίτη, του σιδήρου, καθώς και της φεριτίνης.

Σιδερένια… υγεία!

Ενσωματώστε τις παρακάτω συμβουλές στο καθημερινό διατροφικό μενού του παιδιού σας και χαρίστε του θρεπτικές αξίες για μια ολόκληρη ζωή!

Περιορίστε την ημερήσια κατανάλωση αγελαδινού γάλακτος. Το παιδί σας πλέον έχει ανάγκη και από άλλες τροφές. Εκτός αυτού το αγελαδινό γάλα είναι φτωχό σε σίδηρο και η μικρή ποσότητα που περιέχει δεν απορροφάται εύκολα από τον οργανισμό. Κατά κάποιον τρόπο λειτουργεί ανταγωνιστικά στην απορρόφηση του σιδήρου, με αποτέλεσμα ο οργανισμός του παιδιού να μην απορροφά την απαιτούμενη ποσότητα. Νήπια που πίνουν καθημερινά πάνω από 700 ml γάλακτος είναι πιο επιρρεπή στην έλλειψη σιδήρου λόγω της μεγάλης ποσότητας ασβεστίου που καταναλώνουν, η οποία και παρεμποδίζει την απορρόφηση του σιδήρου. Συμβουλευτείτε τον παιδίατρο, ο οποίος θα σας κατατοπίσει ως προς την ποσότητα γάλακτος που χρειάζεται να προσλαμβάνει το παιδί σας, καθώς και αν χρειάζεται να πάρει κάποιο συμπλήρωμα διατροφής.

O σίδηρος βρίσκεται και στα ζωικά και στα φυτικά τρόφιμα, όπως το κόκκινο κρέας, τα θαλασσινά, το ψάρι, τα αβγά, τα εντόσθια, τα πράσινα λαχανικά, τα δημητριακά, τα όσπρια και τα φρούτα, όπως οι σταφίδες, τα σύκα, τα βερίκοκα, οι φράουλες, τα βατόμουρα κ.λπ. Γι’ αυτό είναι καλό να φροντίσετε το μικρό σας να καταναλώνει φαγητό μέσα από μια ποικιλία τροφών, οι οποίες θα του χαρίσουν τις διατροφικές αξίες που χρειάζεται. Αυτό, βέβαια, που είναι σημαντικό να θυμάστε πάντα είναι πως ο πιο βιοδιαθέσιμος (δηλ. αυτός που απορροφάται πιο εύκολα) σίδηρος είναι αυτός που υπάρχει στο κόκκινο κρέας.

Τρόφιμα όπως τα όσπρια και το σπανάκι περιέχουν πολύ σίδηρο, αλλά αυτός δεν απορροφάται εύκολα από τον οργανισμό, εκτός κι αν η κατανάλωσή τους συνοδεύεται από πρόσληψη βιταμίνης C (από τρόφιμα όπως ο χυμός πορτοκάλι, η ντομάτα, το πράσινο λάχανο, το μανταρίνι, το ακτινίδιο και οι φράουλες) ή κρέατος.

Μην ξεκινήσετε να δίνετε στο παιδί σας φρέσκο μη εμπλουτισμένο γάλα πριν το 1ο έτος, καθώς από τον 6ο μήνα και έπειτα χρειάζεται να δίνετε στο μικρό σας και άλλες τροφές, παράλληλα με το θηλασμό, οι οποίες λειτουργούν προσθετικά στον σίδηρο.

ΔΩΣΤΕ ΠΡΟΣΟΧΗ!

Είναι πολύ σημαντικό οι γονείς να δώσουν προσοχή στη διατροφή του παιδιού τους και να φροντίσουν αυτό να προσλαμβάνει την κατάλληλη ποσότητα σιδήρου. Πρόσφατη μελέτη της Α΄ Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών σε παιδικούς σταθμούς και σχολεία της Αττικής έδειξε αυξημένη συχνότητα σιδηροπενίας και σιδηροπενικής αναιμίας σε παιδιά ηλικίας 1-4 ετών, με ποσοστά που ανέρχονται περίπου στο 14% και 2,9% αντίστοιχα. Ιδιαίτερα στην ηλικία των 0-2 ετών τα αντίστοιχα ποσοστά ανέρχονται σε 34,1% και 16,1%.

Με τη συνεργασία της γιατρού-βιοπαθολόγου, διδάκτορος του Πανεπιστημίου Αθηνών, μετεκπαιδευθείσας στην Ιατρική και Χειρουργική της παχυσαρκίας (Ιατρική Παρισιού), Δρ. Μαρίας Ψωμά.