Συναισθηματική νοημοσύνη: Η λογική της καρδιάς!

Αναρωτιέστε τι είναι η συναισθηματική νοημοσύνη, ποια είναι τα οφέλη της και με ποιον τρόπο μπορείτε να την αναπτύξετε στο παιδί σας; Διαβάστε το άρθρο, λύστε όλες σας τις απορίες και μεγαλώστε χαρούμενα και ισορροπημένα παιδιά!

Η θεωρία της συναισθηματικής νοημοσύνης (Emotional Quota) έχει τραβήξει τα φώτα των επιστημόνων στο διάβα του 20ού αιώνα, καθώς έγινε ευρέως γνωστή από τον ψυχολόγο στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαντ Dr Goleman. Ο εν λόγω επιστήμονας, έπειτα από μια σειρά ερευνών, κατέληξε στο συμπέρασμα πως η συναισθηματική νοημοσύνη (EQ) αποδεικνύεται περισσότερο σημαντική (κατά 80%) για την επιτυχημένη πορεία ενός ατόμου ιδιαίτερα στον επαγγελματικό τομέα σε σύγκριση με τον δείκτη νοημοσύνης IQ (Ιntelligence Quota), ο οποίος καταλαμβάνει μόνο το 20% της επιρροής! Τι είναι, όμως, τελικά η συναισθηματική νοημοσύνη;

Ανακαλύψτε το EQ!

Συναισθηματική νοημοσύνη είναι η ικανότητα ενός ατόμου να αντιλαμβάνεται τα συναισθήματά του, να γνωρίζει με ποιον τρόπο τα συναισθήματα επηρεάζουν τη συμπεριφορά του, να ξέρει πώς να τα διαχειριστεί, αλλά και με ποιον τρόπο να τα εκφράζει. Ακόμη, το άτομο μπορεί να επιλύει τις διαφορές με διαφωνία και όχι με σύγκρουση και να κατανοεί ακόμη και τα συναισθήματα των άλλων, γεγονός το οποίο «υπολογίζει» σε βάθος όταν συνάπτει σχέσεις με άλλους ανθρώπους. Εν ολίγοις, το άτομο που έχει αναπτύξει τη συναισθηματική νοημοσύνη έχει καταφέρει να συνδέσει το νου με την καρδιά του και να σκέφτεται με τη λογική της καρδιάς! Το EQ είναι μία ικανότητα την οποία μπορούν να αναπτύξουν όλα τα παιδιά, μεγαλώνοντας στο κατάλληλο περιβάλλον και έχοντας τα κατάλληλα ερεθίσματα. Μάθετε τα χαρακτηριστικά τα οποία διαθέτουν οι άνθρωποι που έχουν αναπτύξει τη συναισθηματική νοημοσύνη και δώστε στο μικρό σας ένα εργαλείο που θα το βοηθήσει να ακολουθήσει μία πορεία ζωής με ισορροπία αλλά και επιτυχία!

Χαρακτηριστικά ζωής…

Τα χαρακτηριστικά που διαθέτει και τα οφέλη που αποκομίζει το άτομο που έχει αναπτυγμένη τη συναισθηματική του νοημοσύνη είναι τα εξής:

Αυτοεπίγνωση: Κατανοεί και έχει επίγνωση των συναισθημάτων και των δικών του αναγκών, αλλά και των γύρω του! Επίσης, γνωρίζει ποιες καταστάσεις το κάνουν να αισθάνεται καλά και ποιες να νιώθει άσχημα.

Ενσυναίσθηση: Έχει την ικανότητα κατανόησης των συναισθημάτων των συνανθρώπων του και μπορεί να μπαίνει στη θέση τους. Επίσης, σέβεται το γεγονός πως οι άνθρωποι έχουν διαφορετικά συναισθήματα για κάποια πράγματα ή γεγονότα.

Αυτοέλεγχος: Γνωρίζει με ποιον τρόπο να ελέγξει αλλά και να διαχειριστεί τα συναισθήματά του. Στο πλαίσιο αυτό το παιδί σας θα είναι σε θέση να προσαρμόζεται στις νέες συνθήκες και καταστάσεις, αλλά και να έχει αυτοπειθαρχία.

Πνεύμα συνεργασίας: Έχει κατανοήσει την αξία της ομαδικότητας και ξέρει πώς να συνεργάζεται με τους υπόλοιπους ανθρώπους για την επίτευξη ενός κοινού στόχου! Ακόμη, έχει την ικανότητα να συνάπτει γερές… φιλικές σχέσεις!

Δυναμισμός: Έχει αυτοπεποίθηση και εμπιστοσύνη στις ικανότητές του, τολμώντας να παίρνει πρωτοβουλίες, ενώ παράλληλα είναι υπεύθυνο σε όσα αναλαμβάνει!

Ψυχραιμία: Διαχειρίζεται με ηρεμία τις διαφωνίες και ξέρει πώς να επιλύει τις συγκρούσεις. Ξέρει καλά πώς να επικοινωνεί με τον κοινωνικό του περίγυρο και με ποιον τρόπο να γνωστοποιεί τις προθέσεις του.

Τέλος, το άτομο που έχει αναπτύξει τη συναισθηματική νοημοσύνη έχει τη στόφα ενός ηγέτη και είναι αισιόδοξο για τη ζωή!

Μέθοδοι ανάπτυξης!

Μπορείτε κι εσείς να δώσετε το χώρο έκφρασης και το περιθώριο στο παιδί σας να αναπτύξει τη συναισθηματική του νοημοσύνη, καθώς αυτή την ικανότητα την έχουν εν δυνάμει όλα τα παιδιά. Ο δικός σας ρόλος είναι να του παρέχετε το κατάλληλο περιβάλλον, αλλά και να χρησιμοποιήσετε την κατάλληλη διαπαιδαγώγηση, που θα το βοηθήσει να αποκτήσει αυτοεπίγνωση και αυτοέλεγχο!

Συζητάτε συχνά με το μικρό σας και εκφράζετε χωρίς δισταγμό τα συναισθήματά σας, δίνοντας το καλό παράδειγμα για τη σωστή διαχείριση των συναισθημάτων του! Όταν δει εσάς τους ίδιους να εκφράζετε όσα νιώθετε και να είστε αυθεντικοί, τότε με τη σειρά του θα μάθει να εκφράζει τα δικά του συναισθήματα, θεωρώντας το ως κάτι φυσικό! Είναι καλό, όμως, να αποφεύγετε να εκφράζετε επιθετικότητα καθώς και άλλα χαρακτηριστικά τα οποία ενεργοποιούν περισσότερο συναισθήματα φόβου και ανασφάλειας για το παιδί σας.

Όσο πιο «δεμένα» είναι τα παιδιά μαζί σας, ενώ παράλληλα χρησιμοποιείτε αυτόν τον καλό δεσμό προς όφελός τους και όχι ως πρόφαση για να επιβάλλετε το δικό σας τρόπο σκέψης, τα μικρά σας θα δυναμώνουν συναισθηματικά και θα είναι έτοιμα να αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις της ζωής.

Να έχετε εμπιστοσύνη στο παιδί σας και να πιστεύετε ότι είναι ικανό να δώσει λύσεις στα θέματα που προκύπτουν. Αφήστε το να κάνει λάθη και να αποκτά εμπειρία μέσα από αυτά. Εάν το κλείσετε σε μία «γυάλα» δίχως ερεθίσματα, αλλά και χωρίς συναίσθημα, το πιο πιθανό είναι να αποκοπεί από τον έξω κόσμο.

Έχετε ανοιχτά τα μάτια σας και όχι μόνο τα αφτιά σας, γιατί πολλές φορές τα παιδιά εκφράζουν συναισθήματα μέσα από τις πράξεις τους και όχι μέσα από τα λόγια τους. Αποκτήστε επίγνωση των συναισθημάτων του μικρού σας, ανάλογα με την περίσταση, και κατανοήστε τα! Επιπλέον, το πιο σπουδαίο είναι να βοηθάτε το παιδί σας να συνειδητοποιεί και να κατονομάζει τα συναισθήματά του. Με αυτόν τον τρόπο αποκτά επίγνωση αυτών! Έπειτα, το επόμενο βήμα όταν το βλέπετε στενοχωρημένο ή θυμωμένο είναι να το βοηθάτε να βρει τρόπους έκφρασης και διαχείρισης των συναισθημάτων του, π.χ. μέσα από τη ζωγραφική ή τη μουσική. Αυτή η διαδικασία χρειάζεται να διαπνέεται από τη διάθεση συνεργασίας και των δύο σας, αλλά και τη διάθεση από μέρους σας να βάλετε το λιθαράκι σας στην εύρεση των λύσεων. Μην ξεχνάτε, όμως, πως οι λύσεις αυτές χρειάζεται να είναι πάντα σύμφωνες με τους κανόνες που έχετε ορίσει εσείς οι γονείς μέσα στο σπίτι. Σημαντικό, επίσης, είναι να υπάρχει ευελιξία, ώστε να δοκιμάζονται διάφορες λύσεις για τα όποια προβλήματα, ώστε και το ίδιο το παιδί να μπαίνει στη διαδικασία να αξιολογεί τα αποτελέσματα και να επιλέγει τον τρόπο δράσης του!

Δίνετέ του χώρο για να εκφράζεται, αλλά και να έρχεται αντιμέτωπο με τα δικά του συναισθήματα. Όταν φορτίζεται συναισθηματικά, μπορείτε να του δίνετε το χρόνο που χρειάζεται για να ισορροπεί μέσα του.

Μην αποδοκιμάζετε ποτέ το μικρό σας όταν εκφράζει συναισθήματα θυμού, λύπης ή φόβου και μην έχετε κριτική στάση απέναντι στα συναισθήματά του με εκφράσεις όπως: «Είσαι μεγάλο παιδί για να κλαις ή να θυμώνεις». Φροντίστε να αντιμετωπίζετε ακόμη και τα έντονα συναισθήματα των λιλιπούτειων φίλων μας ως αφορμή για οικειότητα, συζήτηση, αλλά και για μια νέα εμπειρία… ζωής! Πλησιάζετέ το πάντα με αγάπη και συμπόνια, δίχως να έχετε διάθεση παρεμβολής ή επίκρισης.

Κατανοήστε τα συναισθήματα του παιδιού σας, αλλά ταυτόχρονα θέστε τα όρια συμπεριφοράς του. Ωφέλιμο είναι να έχετε κάποιες στρατηγικές επίλυσης των προβλημάτων. Οι στρατηγικές αυτές, όμως, δεν πρέπει να εμπεριέχουν τιμωρία, βία ή οποιαδήποτε μορφή εκβιασμού. Αντιθέτως, χρειάζεται να εκτελούνται με σεβασμό προς το παιδί.

Αγοράστε βιβλία στο μικρό σας, τα οποία παραθέτουν και εξηγούν τα διάφορα είδη συναισθημάτων. Υπάρχουν, για παράδειγμα, βιβλία για παιδιά τα οποία πραγματεύονται το θυμό, τη ζήλια, την αγάπη κ.λπ. και μέσα από αυτά μπορούν οι μικροί μας φίλοι να αναγνωρίσουν αλλά και να κατανοήσουν δικά τους συναισθήματα.

Συναισθηματική νοημοσύνη VS Διανοητική νοημοσύνη

Η συναισθηματική νοημοσύνη δεν συνδέεται με τη διανοητική νοημοσύνη, καθώς έχει παρατηρηθεί, έπειτα από σχετικές έρευνες, πως άνθρωποι με κοινό νου έχουν διαπρέψει στις σχέσεις τους, ενώ αρκετοί άνθρωποι που έχουν κριθεί πανέξυπνοι δεν είναι ισορροπημένοι στην προσωπική τους ζωή!

Η διανοητική νοημοσύνη είναι μία εκ γενετής ικανότητα του ανθρώπου, η οποία και εξελίσσεται με τα χρόνια, ενώ η συναισθηματική νοημοσύνη είναι επίκτητη και μπορεί να αναπτυχθεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Γι’ αυτό σε όποια ηλικία κι αν βρίσκεται το μικρό σας μη διστάσετε να του δώσετε τα κατάλληλα ερεθίσματα για να αναπτυχθεί… συναισθηματικά!

Το IQ ελέγχει τη λογική, ενώ το EQ τα συναισθήματα, τόσο τα δικά μας όσο και των υπόλοιπων ανθρώπων γύρω μας. Γι’ αυτό και η συναισθηματική μας νοημοσύνη επηρεάζει τις σχέσεις μας με τους άλλους, ενώ η διανοητική νοημοσύνη όχι.

Με τη συνεργασία της ψυχολόγου, ΜΔΕ Σχολικής Ψυχολογίας, Χρύσας Μαλανδράκη.